Εκκλησία Αγίας Χριστίνας

Βρίσκεται στο ιστορικό κέντρο της Γερμασόγειας και είναι η παλαιότερη εκκλησία του Δήμου Γερμασόγειας. Η κατασκευή της χρονολογείται από τον 12ο αιώνα. Οι τοιχογραφίες στην εκκλησία χρονολογούνται από τον 15 ο αιώνα. Η εκκλησία κατατάσσεται ως αρχαίο μνημείο.

Το 1996, σε συνεργασία με το Τμήμα Αρχαιοτήτων και τον Δήμο Γερμασόγειας, ξεκίνησαν εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης της εκκλησίας αυτής με στόχο να προσεγγίσει το κτίριο όσο το δυνατόν περισσότερο την αρχική του μορφή.

Παράλληλα, ανασκάφηκαν και συντηρήθηκαν τοιχογραφίες και πολλές παλιές εικόνες, οι οποίες απεικονίζουν την ιστορία της Γερμασόγειας. Η εκκλησία είναι αφιερωμένη στην Αγία Χριστίνα, η μνήμη της οποίας τιμάται στις 24 Ιουλίου.

Κρυμμένοι θρησκευτικοί και αρχαιολογικοί θησαυροί. Η εκκλησία της Αγίας Χριστίνας, που βρίσκεται στο κέντρο του χωριού, είναι η παλαιότερη σωζόμενη εκκλησία της Γερμασόγειας, χτισμένη γύρω στον 12ο αιώνα και διατηρεί παλιές εικόνες πολύτιμης ιστορικής αξίας. Η εκκλησία λειτουργεί σήμερα ως εκκλησιαστικό μουσείο. Δεν είναι πολλά πράγματα γνωστά για την ιστορία της, αλλά υπάρχουν στοιχεία τουλάχιστον από τα τελευταία 120 χρόνια.

Όταν χτίστηκε η εκκλησία, ήταν ένα εντελώς ξεχωριστό κτίριο. Το νότιο οικοδομικό τετράγωνο που γειτνιάζει με την εκκλησία ανήκε κάποια στιγμή στην εκκλησιαστική επιτροπή της Αγίας Παρασκευής και χρησιμοποιήθηκε ως κατοικία και αποθήκη του ιερέα.

Μετά το 1878, χτίστηκε μια μεγάλη αίθουσα στην αυλή αυτών των κτιρίων, που βρισκόταν στον τοίχο της εκκλησίας, και άνοιξε το δημοτικό σχολείο του χωριού. Άνοιξε το 1963 ως δημοτικό σχολείο και ως παράρτημα του νέου δημοτικού σχολείου που χτίστηκε το 1928, αλλά μετά από κάποιο χρονικό διάστημα κατεδαφίστηκε μαζί με τα άλλα κτίρια και τη θέση του πήρε ο Αναγεννησιακός Δημοτικός Σύλλογος Μεγαλοχωρίων.

Το 1898, η παλιά εκκλησία στην Αγία Παρασκευή κατεδαφίστηκε για να ανοίξει ο χώρος για την ανέγερση νέας εκκλησίας, οπότε η τέλεση της Θείας Λειτουργίας και άλλων μυστηρίων γινόταν στην Αγία Χριστίνη.

Οι προσπάθειες για την προστασία, αποκατάσταση και διατήρηση της εκκλησίας ξεκίνησαν το 1990, με επιστολή του τότε δημάρχου της κοινότητας, Πανίκου Λουρουτζιάτη, με την οποία ζητούσε από το Τμήμα Αρχαιοτήτων να προστατεύσει και να αποκαταστήσει την εκκλησία.

Ο τότε Διευθυντής του Τμήματος Αρχαιοτήτων, ο οποίος εκτίμησε την ιστορική αξία της εκκλησίας, κατέθεσε πρόταση στη Βουλή των Κοινοτήτων στις 31 Ιανουαρίου 1992, η οποία είχε ως αποτέλεσμα η εκκλησία να κηρυχθεί μνημείο του Πίνακα Β. Μόλις εξασφαλίστηκε η προστασία της εκκλησίας, άρχισαν οι εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης.

Οι εργασίες χωρίστηκαν σε δύο φάσεις:

Η πρώτη φάση περιλάμβανε την αφαίρεση του στόκου από τους εσωτερικούς τοίχους και την ανασκαφή και συντήρηση των τοιχογραφιών. Η δεύτερη φάση περιλάμβανε την αφαίρεση των χρωμάτων από τους εξωτερικούς τοίχους, την αποκατάσταση και συντήρηση των εξωτερικών τοίχων, την επαναφορά της στέγης, την αφαίρεση του δαπέδου και την πλακόστρωση. Παράλληλα, οι πόρτες αλουμινίου αντικαταστάθηκαν με ξύλινες πόρτες.

Τον Απρίλιο του 1996, ένα συνεργείο του Τμήματος Αρχαιοτήτων, με επικεφαλής τον συντηρητή αρχαιοτήτων Κύπρο Κυπριανού, άρχισε τις εργασίες σύμφωνα με τις προβλέψεις της πρώτης φάσης. Οι εργασίες αυτές αποκάλυψαν τις τοιχογραφίες καθώς και διάφορα άλλα στοιχεία της ιστορίας του ναού που ήταν άγνωστα μέχρι τότε.

Tον Ιούνιο του 1996 , το προσωπικό του Τμήματος Αρχαιοτήτων άρχισε τις εργασίες αποκατάστασης και συντήρησης του κτιρίου και την ανάπλαση του εξωτερικού χώρου, σύμφωνα με σχέδιο που καταρτίστηκε με βάση τις νέες πληροφορίες που είχαν αποκαλυφθεί. Οι εργασίες πραγματοποιήθηκαν από το Τμήμα Αρχαίας Τέχνης. Κατά τη διάρκεια των εργασιών, αποκαλύφθηκε και διατηρήθηκε σε μεγάλο βαθμό ένα μικρό τμήμα της τοιχογραφίας του 14ου- 15ου αιώνα με τον Άγιο Γεώργιο να κάθεται σε άλογο με τον Αρχάγγελο Μιχαήλ, κρατώντας τον Ιησού Χριστό.

Επιπλέον, βρέθηκαν ίχνη τοιχογραφιών σε όλους τους τοίχους της εκκλησίας, γεγονός που υποδηλώνει ότι ολόκληρη η εκκλησία ήταν ζωγραφισμένη. Μετά από την ανεύρεση και την αξιολόγηση της αξιολόγηση της αξίας των παλιών εικονισμάτων, το τότε Δημοτικό Συμβούλιο Γερμασόγειας προχώρησε άμεσα στη λήψη αποφάσεων που αφορούσαν την συντήρηση και την προστασία των εικονισμάτων καθώς επίσης και την διαμόρφωση της Αγίας Χριστίνης ως εκκλησιαστικό Μουσείο με εκθέματα τα ανευρεθέντα εικονίσματα μαζί με κάποια αλλά της Αγίας Παρασκευής σε συνδυασμό με τις τοιχογραφίες.

Μεγάλη σημασία έχει επίσης η Αγία Τράπεζα της εκκλησίας της Αγίας Χριστίνης, η οποία αποτελείται από μια μικρή κολόνα ύψους 62 εκατοστών. Έχει περιφέρεια 148 cm και από πάνω της μια τετράγωνη πλάκα. Σύμφωνα με πληροφορίες που έδωσε ο Σίμος Μενάδρος, ο μικρή αυτή κολόνα ανασκάφηκε από την περιοχή του Αγίου Γεωργίου, γνωστή ως Παλαιομονάστηρο. Η δυσανάγνωστη επιγραφή που φέρει είναι της παλαιοχριστιανικής περιόδου, γεγονός που αυξάνει την ιστορική της αξία, καθώς οδηγεί στο συμπέρασμα ότι υπήρχε οργανωμένη ζωή στην περιοχή εκείνη την εποχή.

Για να επισκεφθείτε την εκκλησία της Αγίας Χριστίνας, είναι απαραίτητο να επικοινωνήσετε με τον Δήμο Γερμασόγειας.